Son yıllarda CNG, ana yakıt olarak kabul edilse de, aynı zamanda yolcu taşıyan araçlarda alternatif bir yakıt olarak kullanılmaktadır. CNG kullanan birçok araç modeli mevcuttur. Otobüsler ve trenler gibi ağır taşıtlar ana yakıt olarak CNG’yi tercih ediyorlar. Son yıllarda, CNG motorları yüksek bir teknoloji seviyesine ulaştı.
Benzin rezervlerinin azalması ve fiyatların artması alternatif yakıtları ana yakıt haline getiriyor. Benzin fiyatı ve çevre üzerindeki etkisi nedeniyle CNG ve hidrojen birinci tercih haline geliyor. CNG istasyonlarına ekipman ekleyerek hidrojen veya HCNG (%20 Hidrojen %80 CNG) dolumu yapmak da mümkündür.
Temel temizleme işlemiyle doğal gazın kuyudan çıkarılmasının ardından, hava koşullarının etkisiz olduğu bir boru hattıyla iletilir. CNG istasyonlarında depolama olmadan dolum, doğal gazın yayılmasını ve sistem kurulumunu kolaylaştırır. Aynı zamanda doğal gazın işlenmesinin ve taşınmasının basitliği, benzinin maliyetine göre daha düşük maliyete neden olur.
CNG’nin diğer yakıtlarla karşılaştırılması
CNG’nin diğer yakıtlara göre avantajları:
- CNG’nin güvenlik standartları daha yüksektir.
- Düşük emisyonlu daha çevre dostu bir yakıttır.
- EURO 5 standartlarına uygun emisyonlar.
- CO2 emisyonları CNG’de %25 daha düşüktür.
- Türkiye’de doğal gaz temin güvenliği yüksektir.
- CNG diğer yakıtlardan daha ağırdır.
- Oktan indeksi 124 ve üzerindedir.
- Partikül emisyonu neredeyse sıfırdır.
- Motorlarda gaz halinde olduğundan, CNG motorları en etkili ateşlemeyi sağlar.
- CNG, motorlarda en az vuruntu oluşturan yakıttır.
- CNG motorları sessiz ve titreşimsizdir.
- Soğuk veya sıcak hava koşullarında aynı performansı sunar.
ABD’deki servis otobüsleri, özellikle California’da, CNG kullanmak zorundadır. Hollanda’da nehir teknelerinde CNG kullanımı sona ermiştir. Birçok ülkede sadece CNG ile çalışan araçların şehir merkezine girmelerine izin verilir. Bu örnekler, CNG’nin güvenlik ve emisyon üstünlüğünü kanıtlamaktadır.
Periyodik bakım süresi uzatılır, titreşimler nedeniyle meydana gelen aşınma azalır, CNG kirletici madde içermez, bu da yağ ömrünü uzatır. Bu olumlu değerlerin eklenmesi ve maliyet avantajının yanı sıra CNG, diğer yakıtlardan daha ekonomiktir.
1 m³ CNG’ye eşdeğer diğer yakıtlar:
|
1 m³ CNG
|
|
|
1 m³ CNG
|
|
|
1 m³ CNG
|
|
|
1 m³ Benzin
|
|
Dönüşüm ABD GGE sistemine göre yapılır. Tasarrufların miktarı, bir şehir içi otobüsün kullanımına göre hesaplanabilir.
GNC bölgesinin kullanımı Doğal gaz sıkıştırma olarak iki alanda kullanılabilir:
CNG OTOGAZ, araçlarda kullanılabilir, Taşıma konteynerinde CNG ENERJİSİ, doğal gaz olarak kullanan tüketiciye aktarılabilir ve basınç azaltılarak tüketilebilir.
GNC otogaz kullanan araçlar
Otomobiller Yerel ve kırsal otobüsler Yerel lojistik araçları ve araç filoları Çöp kamyonları ve yol temizleyiciler gibi araçlar Ağır yük taşıtları, askeri araçlar ve kamu hizmeti araçları Kanal ve denizleri kullanan tekneler, feribotlar ve deniz taksileri Trenler, motosikletler, üç tekerlekli araçlar Uçaklar ve her türlü rampa aracı İş makineleri, zemin kamyonu filoları, forkliftler
GNC’nin araçlarda nasıl kullanıldığı Araçlardaki temel ekipmanlar
GNC’ye uygun motor GNC tüpleri Yakıt hattı ve düzenleyiciler
GNC tüpleri ve teknolojisi GNC ile doldurulabilen tüpler, çelik ve diğer kimyasal maddelerden yapıldığı için ayrılır. Çelik ve karbon fiber tüpler arasındaki karşılaştırma aşağıda verilmiştir.
|
karbon fiber
|
çelik
|
|
Su kapasitesi
|
I
|
102
|
100
|
|
Boş Ağırlık
|
kg
|
38
|
103
|
|
Dolu Ağırlık
|
kg
|
56.3
|
42.8
|
|
NG Kapasitesi
|
m3
|
25.8
|
25
|
|
Basınç
|
bar
|
200
|
200
|
GNC’nin hangi araç bölümüne doldurulabilir? GNC, doğal gazı yüksek basınçla sıkıştıran ekipmanlarla doldurulan ve tüpleri dolduran ekipmanlarla doldurulan bir sistemdir. Farklı basınçlarda gelen doğal gaz, bir sıkıştırma sistemleri tarafından 200 veya 250 bar basınca yükseltilir. GNC, distribütörler tarafından araçlara doldurulur. Örneğin, dolum hızına ve distribütörlerin kapasitesine bağlı olarak, 4 dakikada 300 m³ gibi, GNC otobüs deposuna doldurulur.
GNC Enerji Taşıma Sistemi Gaz boru hatlarının ulaşılamadığı bölgelere doğal gaz taşımanın en ekonomik yolu GNC yöntemidir. Doğal gazın basıncı GNC kompresörü ile 200-250 bar’a yükseltilir ve gaz özel taşıma araçlarına yüklenir. Geniş bir şekilde kullanılan GNC enerji taşıma konteynerleri şunlardır:
- GNC Şarjı: 200 bar’da 150 m³,
- GNC Şişe Römorku: Bu çelik şişelerden oluşan ve çekici tarafından çekilen bu araca 4,500 ila 5,500 m³ GNC doldurulur.
- GNC Şişe Kamyonu: 250 bar’lık karbon fiber şişelerden oluşan ve çekici tarafından çekilen bu kamyonlara 14,000 m³ GNC doldurulur. Bu taşıma sistemlerinin farklı boyutlardaki modelleri yapılabilmektedir. 200 veya 250 bar basınç seçilebilir. Tüketici tarafında farklı depolama teknikleri kullanılabilir.
